Wersja [4760]
To jest stara wersja RoszczeniaDopuszczenieDoWspolposiadania utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-10-23 21:39:33.
Roszczenia związane z dopuszczeniem do współposiadania
Uprawnienie to polega na domaganiu się przywrócenia współposiadania oraz współkorzystania rzeczy. Komentatorzy i orzecznictwo zazwyczaj łączą oba te uprawnienia, zapominając chyba, iż każde z nich ma w polskim prawie cywilnym określone znaczenie i co za tym idzie, treść roszczenia ma odmienną treść w przypadku pozbawienia współposiadaprzywrócenienia albo naruszeniu współkorzystania.
a. Roszczenie o dopuszczenie do/przywrócenie współposiadania
Zgodnie z art. 206 KC
art. 206 KC
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
każdy z współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy. Chodzi tu o prawo do posiadania rzeczy jako całości, ale w takim zakresie, jaki nie wyłącza takiego samego posiadania całości rzeczy przez innych właścicieli. Należy więc uwzględnić nie tylko prawo żądającego współwłaściciela, ale i zakres uprawnień pozostałych współwłaścicieli.Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Roszczenie to aktualizuje się w sytuacji pozbawienia posiadania, a więc gdy współwłaściciel nie uzyskał albo został pozbawiony bezpośredniego władztwa nad rzeczą. W takiej sytuacji współwłaścicielowi służy ochrona petytoryjna w postaci dopuszczenia do współposiadania (vindicatio partis), która jest zbliżona do ochrony wynikającej z art. 222 § 1 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
, w którym chodzi o pozbawienie właściciela bezpośredniej władzy nad rzeczą. Stąd też właściwą podstawą prawną żądania jest art. 222 § 1 KC§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
w zw. z art. 206 KC§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
art. 206 KC
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
.Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
Należy ograniczyć zastosowanie tego roszczenia o przywrócenie do sytuacji, gdy posiadanie przez pojedynczego współwłaściciela może być wykonywanie bez współdziałania z pozostałymi współposiadaczami (pro diviso). Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje bowiem w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania (pro indiviso), czyli gdy współposiadanie może być wykonywane tylko przy zgodnym współdziałaniu współposiadaczy (GniewekPrawoRzeczowe, 2003, nb. 911).
b. Roszczenie o dopuszczenie do/przywrócenie współkorzystania
Korzystanie z własności uregulowano w art. 140 KC
art. 140 KC
W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
. Polega ono w szczególności na pobieraniu pożytków i innych dochodów. Według bardziej precyzyjnego rozróżnienia korzystanie z rzeczy obejmuje prawo do: używania rzeczy (ius utendi), pobierania pożytków (ius fruendi), pobierania innych dochodów, przyrostu (accessio), zużycia (ius abutendi) i przetworzenia rzeczy (GniewekKodeksCywilnyKomentarz, 2001, str. 54). W tym roszczeniu chodzi więc u stworzenie/przywrócenie współwłaścicielowi warunków do tego, aby mógł czynić z powyższych uprawnień pożytek, nie naruszając przy tym identycznych pod względem treści uprawnień pozostałych współwłaścicieli. Ponieważ art. 195 KCW granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
art. 195 KC
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
i nast. dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych, należy przyjąć, iż roszczenie to ma na celu adekwatny w stosunku do wielkości udziału we współwłasności udział w powyższych korzyściach (art. 207 KCWłasność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
art. 207 KC
Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.
). W razie wątpliwości udziały te są równe (zob. art. 197 KCPożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.
art. 197 KC
Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe.
).Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe.
Współkorzystanie nie obejmuje natomiast prawa do rozporządzania rzeczą, gdyż nie jest to forma korzystania z rzeczy (wniosek z wykładni systematycznej art. 140 zd. 2 KC
art. 140 KC
W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
) oraz prawo do rozporządzania w przypadku współwłasności jest ograniczone do udziału we współwłasności (zob. art. 198 KCW granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
art. 198 KC
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
).Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Podobnie jak roszczenie o dopuszczenie do współposiadania tak i to roszczenie jest wykluczone w sytuacji, gdy współkorzystanie wymaga współdziałania współwłaścicieli. wszelkich
Inną od przesłanek jest kwestia sposobu ustalenia współkorzystania lub współposiadania rzeczy. Realizacja tych uprawnień może nastąpić przede wszystkim przez podział rzeczy quoad usum.
CategoryWspolwlasnosc CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe
Na tej stronie nie ma komentarzy
