Nieruchomość gruntowa
grunt
Pojęcie tego rodzaju nieruchomości zostało zdefiniowane w art. 46 § 1 KC
art. 46 KC
§ 1. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
§ 2. Prowadzenie ksiąg wieczystych regulują odrębne przepisy.
. Zgodnie z nim, nieruchomościami gruntowymi są "części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności".§ 1. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
§ 2. Prowadzenie ksiąg wieczystych regulują odrębne przepisy.
A. Przesłanki uznania gruntu za nieruchomość
Sąd Najwyższy przyjął więc, iż z nieruchomością gruntową mamy do czynienia, spełnione są łącznie dwie przesłanki:
- chodzi o część powierzchni ziemskiej oraz
- ta część powierzchni jest wyodrębniona pod względem geodezyjnym i prawnym.
1. Fragment powierzchni ziemskiej
W tym wypadu chodzi o wyznaczenie granic gruntu. Granice stanowią linie wyznaczone na powierzchni ustalone na mocy umowy właścicieli sąsiadujących gruntów albo w postępowaniu rozgraniczeniowym - administracyjnym lub sądowym (art. 153 KC
2. Odrębny przedmiot własności
Sporne koncepcje odnoszą się do pojęcia wyodrębnienia prawnego.
Jedna z nich zajmuje stanowisko, wedle którego nieruchomością jest teren stanowiący własność jednego podmiotu, otoczony od zewnątrz gruntami innych podmiotów. Nie ma natomiast jakiegokolwiek znaczenia fakt urządzenia ksiąg wieczystych lub ich braku.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa natomiast koncepcja, według której wyodrębnienie prawne następuje z chwilą urządzenia księgi wieczystej dla wyodrębnionego obszaru powierzchni ziemskiej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2003 r., II CKN 1306/00, "Biuletyn SN" 2003, nr 8, s. 8, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2003 r., IV CK 114/02, OSNC 2004, nr 12, poz. 201 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2006 r., III CZP 24/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 24) oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r. (III CZP 27/07, OSNC 2008 nr 6 poz. 62, Prokuratura i Prawo (wkładka) 2007 nr 12, poz. 33). Inaczej Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27.12.1994 r., III CZP 158/94, OSNC z 1995, nr 4, poz. 59.
W tym wypadu chodzi o wyznaczenie granic gruntu. Granice stanowią linie wyznaczone na powierzchni ustalone na mocy umowy właścicieli sąsiadujących gruntów albo w postępowaniu rozgraniczeniowym - administracyjnym lub sądowym (art. 153 KC
art. 153 KC
Jeżeli granice gruntów stały się sporne, a stanu prawnego nie można stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Gdyby również takiego stanu nie można było stwierdzić, a postępowanie rozgraniczeniowe nie doprowadziło do ugody między interesowanymi, sąd ustali granice z uwzględnieniem wszelkich okoliczności; może przy tym przyznać jednemu z właścicieli odpowiednią dopłatę pieniężną.
).Jeżeli granice gruntów stały się sporne, a stanu prawnego nie można stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Gdyby również takiego stanu nie można było stwierdzić, a postępowanie rozgraniczeniowe nie doprowadziło do ugody między interesowanymi, sąd ustali granice z uwzględnieniem wszelkich okoliczności; może przy tym przyznać jednemu z właścicieli odpowiednią dopłatę pieniężną.
2. Odrębny przedmiot własności
Sporne koncepcje odnoszą się do pojęcia wyodrębnienia prawnego.
Jedna z nich zajmuje stanowisko, wedle którego nieruchomością jest teren stanowiący własność jednego podmiotu, otoczony od zewnątrz gruntami innych podmiotów. Nie ma natomiast jakiegokolwiek znaczenia fakt urządzenia ksiąg wieczystych lub ich braku.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa natomiast koncepcja, według której wyodrębnienie prawne następuje z chwilą urządzenia księgi wieczystej dla wyodrębnionego obszaru powierzchni ziemskiej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2003 r., II CKN 1306/00, "Biuletyn SN" 2003, nr 8, s. 8, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2003 r., IV CK 114/02, OSNC 2004, nr 12, poz. 201 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2006 r., III CZP 24/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 24) oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r. (III CZP 27/07, OSNC 2008 nr 6 poz. 62, Prokuratura i Prawo (wkładka) 2007 nr 12, poz. 33). Inaczej Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27.12.1994 r., III CZP 158/94, OSNC z 1995, nr 4, poz. 59.
B. Rodzaje nieruchomości gruntowych
Za nieruchomości gruntowe uważa się:
- grunty rolne (art. 461 KCart. 461 KC),
Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. - grunty leśne (art. 2 ust. 2 UOchrGruntart. 2 UOchrGrunt, art. 3 ULas
1. Gruntami rolnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne,
2) pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa,
3) pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu,
4) pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych,
5) parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi,
6) pracowniczych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych,
7) pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi,
8) zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa,
9) torfowisk i oczek wodnych,
10) pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.
2. Gruntami leśnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone jako lasy w przepisach o lasach,
2) zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej,
3) pod drogami dojazdowymi do gruntów leśnych.
3. Nie uważa się za grunty rolne gruntów znajdujących się pod parkami i ogrodami wpisanymi do rejestru zabytków.art. 3 ULas).
Lasem w rozumieniu ustawy jest grunt:
1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:
a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
c) wpisany do rejestru zabytków,
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
CategoryPrawoRzeczowe CategoryLeksykonN CategoryNabycieWlasnosciNieruchomosci
Na tej stronie nie ma komentarzy
