Wiki source for KazusRoszczeniaUzupelniajace3
====Kazus nr 3 z zakresu roszczeń uzupełniających====
==prawo zatrzymania w systemie przesłanek roszczenia windykacyjnego==
((1)) Stan faktyczny
A (matka) i B (syn) są współwłaścicielami samochodu osobowego. Dnia 11.5.2009 r. samochód został skradziony przez C., który z kolei dnia 7.8.2009 r. zbył auto na rzecz – będącego w dobrej wierze – D. Obecnie B domaga się od D wydania samochodu. D odmawia, twierdząc, że może wydać go co najwyżej obojgu właścicielom, a nie samemu B. Poza tym zatrzymuje samochód do czasu, aż zostaną mu zwrócone koszty poniesionych nakładów w postaci nowego lakieru, opon i nowych części silnika.
Czy B może domagać się wydania auta?
((1)) Rozwiązanie
B mógłby się domagać od D wydania samochodu, gdyby był jego właścicielem, zaś D faktycznie nim władał nie mając wobec A skutecznego uprawnienia do władania autem, {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.
((2)) Własność B
B jest współwłaścicielem.
Nie utracił własności, gdyż nie zachodzą przesłanki z {{pu przepis="art. 169 § 2 KC"}}.
Współwłaściciel może natomiast zgodnie z {{pu przepis="art. 209 KC"}} dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Takim roszczeniem jest głównie roszczenie windykacyjne ({{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}). Ponieważ wydanie auta jest świadczeniem niepodzielnym, może on domagać się wydania wyłącznie do jego rąk ({{pu przepis="art. 381 § 1 KC"}}), chyba że matka zgłosi sprzeciw ({{pu przepis="art. 381 § 2 KC"}}).
((2)) Faktyczne władanie autem przez D
D faktycznie włada autem jako posiadacz samoistny ({{pu przepis="art. 336 KC"}}).
((2)) Brak uprawnienia do władania
A i B nie łączył z D żaden stosunek tego rodzaju, z którego mogłoby wynikać uprawnienie D do władania rzeczą. Ponieważ D dokonał jednak napraw samochodu, w tym przypadku w grę wchodzi prawo zatrzymania ({{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}). Prawo zatrzymania wynikające z {{pu przepis="art. 461 KC"}} albo {{pu przepis="art. 496 KC"}} jest w Polsce powszechnie traktowane jako prawo do władania rzeczą w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} (zob. GniewekPrawoRzeczowe (5 wyd.), nb. 343; IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe (2003), str. 149). Skutkiem powołania się na prawo zatrzymania jest nakazanie wydania rzeczy za jednoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do spełnienia świadczenia wzajemnego. Mamy więc do czynienia z zarzutem odraczającym (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC (3. wyd.), art. 461 nb. 14), którego uwzględnienie nie prowadzi wprawdzie do oddalenia powództwa (tak się natomiast dzieje, gdy przysługuje rzeczowe albo obligacyjne prawo do posiadania), ale do ograniczenia prawa podnoszącego roszczenie windykacyjne przez zobowiązanie go do wykonania ciążącego na nim obowiązku świadczenia (por. wyrok SA w Poznaniu z 29.2.1996 r., I ACr 769/95, opubl. w OSA z 1997 r. Nr 9, poz. 54).
((2)) Wynik
B może domagać się wydania samochodu wspólnie jemu i jego matce, pod warunkiem, iż sami jednocześnie zwrócą D wartość nakładów, jakie poczynił on na rzecz.
----
CategoryKazusyRoszczeniaUzupelniajace CategoryKazusyWspolwlasnosc
==prawo zatrzymania w systemie przesłanek roszczenia windykacyjnego==
((1)) Stan faktyczny
A (matka) i B (syn) są współwłaścicielami samochodu osobowego. Dnia 11.5.2009 r. samochód został skradziony przez C., który z kolei dnia 7.8.2009 r. zbył auto na rzecz – będącego w dobrej wierze – D. Obecnie B domaga się od D wydania samochodu. D odmawia, twierdząc, że może wydać go co najwyżej obojgu właścicielom, a nie samemu B. Poza tym zatrzymuje samochód do czasu, aż zostaną mu zwrócone koszty poniesionych nakładów w postaci nowego lakieru, opon i nowych części silnika.
Czy B może domagać się wydania auta?
((1)) Rozwiązanie
B mógłby się domagać od D wydania samochodu, gdyby był jego właścicielem, zaś D faktycznie nim władał nie mając wobec A skutecznego uprawnienia do władania autem, {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.
((2)) Własność B
B jest współwłaścicielem.
Nie utracił własności, gdyż nie zachodzą przesłanki z {{pu przepis="art. 169 § 2 KC"}}.
Współwłaściciel może natomiast zgodnie z {{pu przepis="art. 209 KC"}} dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Takim roszczeniem jest głównie roszczenie windykacyjne ({{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}). Ponieważ wydanie auta jest świadczeniem niepodzielnym, może on domagać się wydania wyłącznie do jego rąk ({{pu przepis="art. 381 § 1 KC"}}), chyba że matka zgłosi sprzeciw ({{pu przepis="art. 381 § 2 KC"}}).
((2)) Faktyczne władanie autem przez D
D faktycznie włada autem jako posiadacz samoistny ({{pu przepis="art. 336 KC"}}).
((2)) Brak uprawnienia do władania
A i B nie łączył z D żaden stosunek tego rodzaju, z którego mogłoby wynikać uprawnienie D do władania rzeczą. Ponieważ D dokonał jednak napraw samochodu, w tym przypadku w grę wchodzi prawo zatrzymania ({{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}). Prawo zatrzymania wynikające z {{pu przepis="art. 461 KC"}} albo {{pu przepis="art. 496 KC"}} jest w Polsce powszechnie traktowane jako prawo do władania rzeczą w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} (zob. GniewekPrawoRzeczowe (5 wyd.), nb. 343; IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe (2003), str. 149). Skutkiem powołania się na prawo zatrzymania jest nakazanie wydania rzeczy za jednoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do spełnienia świadczenia wzajemnego. Mamy więc do czynienia z zarzutem odraczającym (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC (3. wyd.), art. 461 nb. 14), którego uwzględnienie nie prowadzi wprawdzie do oddalenia powództwa (tak się natomiast dzieje, gdy przysługuje rzeczowe albo obligacyjne prawo do posiadania), ale do ograniczenia prawa podnoszącego roszczenie windykacyjne przez zobowiązanie go do wykonania ciążącego na nim obowiązku świadczenia (por. wyrok SA w Poznaniu z 29.2.1996 r., I ACr 769/95, opubl. w OSA z 1997 r. Nr 9, poz. 54).
((2)) Wynik
B może domagać się wydania samochodu wspólnie jemu i jego matce, pod warunkiem, iż sami jednocześnie zwrócą D wartość nakładów, jakie poczynił on na rzecz.
----
CategoryKazusyRoszczeniaUzupelniajace CategoryKazusyWspolwlasnosc
