Zniesienie współwłasności
Współwłasność w częściach ułamkowych ma formę nietrwałą, choć możliwe jest jej "zamrożenie" na okres maksymalnie 5 lat (art. 210 zd. 2 KC
art. 210 KC
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
).Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
A. Tryby zniesienia współwłasności
Współwłasność może zostać zniesiona w drodze umowy między współwłaścicielami albo na mocy orzeczenia sądu.
B. Sposoby zniesienia współwłasności
1. Zniesienie współwłasności w "normalnych wypadkach"
Jeśli chodzi o sam sposób likwidacji współwłasności, to przyjęły się następujące możliwości:
Jeśli chodzi o sam sposób likwidacji współwłasności, to przyjęły się następujące możliwości:
- podział fizyczny (art. 211 KCart. 211 KC),
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. - przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych (art. 212 § 2 KCart. 212 KC1. alt.),
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych. - podział cywilny (art. 212 § 2 KCart. 212 KC2. alt.).
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
a. Podział fizyczny
(...)
b. Przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty
Problem praktyczny: czy dopuszczalne jest, aby formą spłaty było ustanowienie dożywocia w rozum. art. 908 KC
Formą spłaty może być także ustanowienie służebności osobistej (por. Szachułowicz w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 296 nb. 4).
(...)
b. Przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty
Problem praktyczny: czy dopuszczalne jest, aby formą spłaty było ustanowienie dożywocia w rozum. art. 908 KC
art. 908 KC
§ 1. Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
§ 2. Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.
§ 3. Dożywocie można zastrzec także na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości.
i nast. W literaturze pojawił się odosobniony chyba pogląd, że w postępowaniu sądowym o zniesienie współwłasności (a także dział spadku) sąd nie może określić spłaty w postaci dożywocia. SN wprost się w tej kwestii nie wypowiedział. Jednakże skoro w zamian za przeniesienie własności nieruchomości dopuszcza się ustanowienie dożywocia, to - a maiore ad minus - powinno to być również dopuszczalne w przypadku zniesienia współwłasności, mającej za treść przeniesienie udziału we współwłasności na innego współwłaściciela. Podobnie uważa Skowrońska-Bocian, twierdząc, że możliwe jest również określenie spłat jako dożywotnich świadczeń w naturze, dożywocia czy ograniczonego prawa rzeczowego (zob. Kostański, Zniesienie współwłasności nieruchomości w drodze umowy, nr 4.2.1.). Przy okazji należałoby więc wyjaśnić, jak wyliczyć wartość dożywocia.§ 1. Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.
§ 2. Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.
§ 3. Dożywocie można zastrzec także na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości.
Formą spłaty może być także ustanowienie służebności osobistej (por. Szachułowicz w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 296 nb. 4).
C. Roszczenie o zniesienie współwłasności
Zgodnie z art. 210 zd. 1 KC
art. 210 KC
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
każdy ze współwłaścicieli może domagać się na mocy przysługującego mu roszczenia zniesienia współwłasności.Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
CategoryWspolwlasnosc CategorySkrypty
Na tej stronie nie ma komentarzy
