Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [5641]

To jest stara wersja WlasnoscLokali utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-12-14 19:38:44.

 

Własność lokali

zagadnienia dot. ustanawiania odrębnej własności lokali

Nieruchomości lokalowe są - obok nieruchomości gruntowych i budynkowych – jedną z form nieruchomości. Ich powstanie regulują przepisy ustawy o własności lokali (ustawa z 24 czerwca 1994 r. - Dz.U. z 1994 r., Nr 85, poz. 388 z późn. zm.) oraz - w przypadku lokali spółdzielczych - ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (ustawa z 15 grudnia 2000, Dz.U. z 2001 roku, Nr 4, poz. 27 z późn. zm.).

A. Ustawa o własności lokali
Zgodnie z regulacjami tej ustawy dla powstania odrębnej własności lokali konieczne są trzy warunki: 1) istnienie samodzielnego lokalu, 2) ustanowienie odrębnej własności oraz 3) wpis do księgi wieczystej.

1. Samodzielny lokal
Samodzielnym lokalem jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi wraz z pomieszczeniami pomocniczymi, (por. art. 2 ust. 2 UWłasnLokali
art. 2 UWłasnLokali
1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej "lokalami", mogą stanowić odrębne nieruchomości.
2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
3. Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.
4. Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".
5. Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia pomieszczeń przynależnych poza budynkiem mieszkalnym - także na wyrysie z operatu ewidencyjnego; dokumenty te stanowią załącznik do aktu ustanawiającego odrębną własność lokalu.
6. W razie braku dokumentacji technicznej budynku, zaznaczeń, o których mowa w ust. 5, dokonuje się, zgodnie z wymogami przepisów prawa budowlanego, na koszt dotychczasowego właściciela nieruchomości, o ile strony umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu nie postanowiły inaczej.
). Izbą jest wedle powszechnego rozumienia tych pojęć pokój i kuchnia (MyczkowskiWlasnoscBudynkow, 2000, str. 172). Ustawa nie ogranicza odrębnej własności do lokali mieszkalnych, wobec czego regulacje te dotyczą w tej samej mierze lokalu użytkowego, garażu stanowiącego część składową budynku oraz lokalu rekreacyjnego (IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe, 2003, str. 132).
Pomieszczeniami pomocniczymi są pomieszczenia, które wraz z "izbą lub zespołem izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych". Chodzi więc z jednej strony o miejsca, które spełniają warunek bycia pomieszczeniem oraz o taki funkcjonalny związek tych "pomieszczeń" z "izbą lub zespołem izb", który polega na wykorzystywaniu całej tej "przestrzeni" bezpośrednio dla zaspokajania mieszkalnych potrzeb ludzi (wyrok SN z 7 marca 2003 r., III RN 29/02, opubl. w: “Przegląd Podatkowy” z 2003 Nr 7, str. 62). Pomieszczenie musi mieć pewne fizyczne wyodrębnienie, czego brak jest np. w odniesieniu do miejsca garażowego. Pomieszczenie nie musi jednak koniecznie spełniać takich wymogów budowlano-technicznych jak samodzielny lokal (postanowienie SN z 19.5.2004 r., I CK 696/03, OSP z 2005 r. Nr 5, poz. 61). Tutaj należy zakwalifikować więc takie pomieszczenia jak spiżarnie, przedpokoje, hole, łazienki itp. (MyczkowskiWlasnoscBudynkow, 2000, str. 173).
Obok pomieszczeń pomocniczych istnieją jeszcze tzw. pomieszczenia przynależne (uboczne), art. 2 ust. 4 UWłasnLokali
art. 2 UWłasnLokali
1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej "lokalami", mogą stanowić odrębne nieruchomości.
2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
3. Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.
4. Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".
5. Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia pomieszczeń przynależnych poza budynkiem mieszkalnym - także na wyrysie z operatu ewidencyjnego; dokumenty te stanowią załącznik do aktu ustanawiającego odrębną własność lokalu.
6. W razie braku dokumentacji technicznej budynku, zaznaczeń, o których mowa w ust. 5, dokonuje się, zgodnie z wymogami przepisów prawa budowlanego, na koszt dotychczasowego właściciela nieruchomości, o ile strony umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu nie postanowiły inaczej.
. Stanowią je wszelkie pomieszczenia, choćby nawet nie przylegające bezpośrednio do lokalu a nawet położone poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, lecz w granicach nieruchomości gruntowej. Należą do niech między innymi: piwnica, strych, komórka, garaż. Nie stanowią natomiast pomieszczeń przynależnych miejsca garażowe w garażu podziemnym, albowiem brak im fizycznego wyodrębnienia (postanowienie SN z 19.5.2004 r., I CK 696/03, OSP z 2005 r. Nr 5, poz. 61).
Zanim ustanowiona zostanie odrębna własność lokalu starosta wydaje zaświadczenie o samodzielności lokalu. Wydanie zaświadczenia o spełnieniu wymagań samodzielności lokalu mieszkalnego może nastąpić dopiero po dopuszczeniu do użytkowania budynku (art. 54 i nast. PrBudow
art. 54 PrBudow
Do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i 57, po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji.
), w którym lokal ten jest usytuowany (wyrok NSA w Lublinie z 3 lipca 2001 r., II SA/Lu 393/00, opubl. w ONSA z 2003 r. Nr 3, poz. 102).

2. Akt ustanowienia odrębnej własności
Rodzaje zdarzeń, w których może mieć źródło powstanie odrębnej własności lokali przedstawiono osobno.

3. Wpis do księgi wieczystej
Wpis do księgi wieczystej ma dla ustanowienia odrębnej własności lokali charakter konstytutywny. Prawo powstaje w chwili złożenia przez notariusza wniosku o wpis, o czym informuje tzw. wzmianka o wniosku (art. 45 UKsWieczHip
art. 45 UKsWieczHip
(skreślony).
), ale tylko pod tym warunkiem, że wpis zostanie dokonany. Oznacza to więc działanie wstecz wpisu (art. 29 UKsWieczHip
art. 29 UKsWieczHip
Wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o dokonanie wpisu, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu - od chwili wszczęcia tego postępowania.
).
Sporny jest natomiast wymóg wpisu dla powstania odrębnej własności lokalu w przypadku orzeczeń sądowych. Za brakiem konieczności dokonania w tych wypadkach wpisu do KW opowiada się Dziczek (DziczekWlasnoscLokaliKomentarz, 2003, str. 90 – 92), inaczej jednak twierdzi Sąd Najwyższy (w orzeczeniu z 26 stycznia 1981 r., III CRN 283/80, opubl. w OSNCP z 1981 r., Nr 10, poz. 195) oraz literatura (IgnatowiczStefaniukPraworzeczowe (2003) str. 133; MyczkowskiWlasnoscBudynkow, 2000, str. 184).
W okresie pomiędzy aktem ustanawiającym odrębną własność (umowa, jednostronna czynność prawna, orzeczenie sądu) a wpisem dochodzi do powstania ekspektatywy odrębnej własności lokalu. Ekspektatywa ta jest prawem majątkowym, zbywalnym i dziedzicznym (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 26 czerwca 2001 r., I Ca 1/01, opubl. w OSNC z 2002 r. Nr 2, poz. 26).

B. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych
Podobne zasady dotyczą powstania odrębnej własności lokalu wg przepisów prawa spółdzielczego. W tym wypadku też jest bowiem konieczne istnienie samodzielnego lokalu w roz. art. 2 UWłasnLokali
art. 2 UWłasnLokali
1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej "lokalami", mogą stanowić odrębne nieruchomości.
2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
3. Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia.
4. Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".
5. Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia pomieszczeń przynależnych poza budynkiem mieszkalnym - także na wyrysie z operatu ewidencyjnego; dokumenty te stanowią załącznik do aktu ustanawiającego odrębną własność lokalu.
6. W razie braku dokumentacji technicznej budynku, zaznaczeń, o których mowa w ust. 5, dokonuje się, zgodnie z wymogami przepisów prawa budowlanego, na koszt dotychczasowego właściciela nieruchomości, o ile strony umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu nie postanowiły inaczej.
, akt ustanawiający odrębną własność lokalu oraz wpis do KW. W kwestiach nieuregulowanych przez przepisy USpółdzMieszk stosuje się przepisy UWłasnLokali (zob. art. 27 ust. 1 USpółdzMieszk
art. 27 USpółdzMieszk
1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do prawa odrębnej własności lokalu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o własności lokali, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi współwłasność spółdzielni jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, choćby właściciele lokali nie byli członkami spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 241 i art. 26. Przepisów ustawy o własności lokali o zarządzie nieruchomością wspólną nie stosuje się, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 1 oraz art. 29 ust. 1 i 1a, które stosuje się odpowiednio.
3. Przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali o wspólnocie mieszkaniowej i zebraniu właścicieli nie stosuje się, z zastrzeżeniem art. 241 oraz art. 26.
4. Uchwałę, o której mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o własności lokali, podejmuje rada nadzorcza spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości obliczanej według wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej.
5. Z żądaniem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o własności lokali, występuje zarząd spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości.
).

1. Członek spółdzielni mieszkaniowej
Na podstawie przepisów USpółdzMieszk prawo odrębnej własności może uzyskać jedynie członek tej spółdzielni mieszkaniowej.

2. Samodzielny lokal
Definicję samodzielnego lokalu na potrzeby USpółdzMieszk zawarta jest w art. 2. Zgodnie z tym przepisem lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny, pracownia twórcy przeznaczona do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki. a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach UWłasnLokali (art. 2 ust. 1 i 2 USpółdzMieszk).

a. ustanowienie odrębnej własności lokalu
Zob. UstanowienieOdrebnejWlasnosciLokaluSpoldzielczego

b. przekształcenie praw spółdzielczych
Oba pozostałe typy umów podlegają osobnym regulacjom - art. 12 USpółdzMieszk
art. 12 USpółdzMieszk
1. Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:
1) spłaty przypadającej na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków - spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu w kwocie podlegającej odprowadzeniu przez spółdzielnię do budżetu państwa,
2) spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.
11. Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu , na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
12. Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
13. W przypadku lokalu mieszkalnego wybudowanego z udziałem kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, spłata przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu, o której mowa w ust. 1 pkt 1, podlega odprowadzeniu przez spółdzielnię mieszkaniową do Funduszu Dopłat, o którym mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej (Dz. U. Nr 230, poz. 1922, z późn. zm.).
2. Wysokość wkładu mieszkaniowego waloryzuje się proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu.
3. Wpływy z wpłat, o których mowa w ust. 1 pkt 5, spółdzielnia przeznacza na uzupełnienie funduszu remontowego spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 461.
4. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym obciążają członka spółdzielni, na rzecz którego spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.
5. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
i art. 1714 USpółdzMieszk
art. 1714 USpółdzMieszk
1. Na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:
1) spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami,
2) spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.
11. Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
2. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.
3. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
.

3. Wpis do księgi wieczystej
Także i w przypadku USpółdzMieszk dla powstania odrębnej własności lokalu konieczne jest dokonanie wpisu do KW (art. 27 ust. 1 USpółdzMieszk
art. 27 USpółdzMieszk
1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do prawa odrębnej własności lokalu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o własności lokali, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi współwłasność spółdzielni jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, choćby właściciele lokali nie byli członkami spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 241 i art. 26. Przepisów ustawy o własności lokali o zarządzie nieruchomością wspólną nie stosuje się, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 1 oraz art. 29 ust. 1 i 1a, które stosuje się odpowiednio.
3. Przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali o wspólnocie mieszkaniowej i zebraniu właścicieli nie stosuje się, z zastrzeżeniem art. 241 oraz art. 26.
4. Uchwałę, o której mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o własności lokali, podejmuje rada nadzorcza spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości obliczanej według wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej.
5. Z żądaniem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o własności lokali, występuje zarząd spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości.
w zw. z art. 7 ust. 2 UWłasnLokali
art. 7 UWłasnLokali
1. Odrębną własność lokalu można ustanowić w drodze umowy, a także jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości albo orzeczenia sądu znoszącego współwłasność.
2. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna być dokonana w formie aktu notarialnego; do powstania tej własności niezbędny jest wpis do księgi wieczystej.
).

CategoryWlasnoscLokali
Na tej stronie nie ma komentarzy