Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Roszczenia o zniesienie służebności gruntowej


A. Podstawa prawna roszczenia
Podstawy roszczeń o zniesienie służebności gruntowej wynikają z art. 294 KC
art. 294 KC
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.
i art. 295 KC
art. 295 KC
Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia.
.

B. Zniesienie służebności gruntowej za wynagrodzeniem - art. 294 KC
art. 294 KC
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.

Przesłanką tego roszczenia (z art. 294 KC
art. 294 KC
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.
) jest w pierwszym rzędzie zmiana stosunków prowadzące do tego, iż służebność stała się dla właściciela nieruchomości obciążonej szczególnie uciążliwa. Nadto trzeba ustalić, czy służebność jest nadal konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.

1. Zmiana stosunków
W pierwszej kolejności musi więc dojść do zmiany stosunków, pod którą należy rozumieć zarówno zmianę okoliczności związanych z wykonywaniem konkretnej służebności gruntowej, jak i ogólną zmianę stosunków społeczno-gospodarczych (tak SN ostatnio w wyroku z 10.2.1998, II CKN 606/97, niepubl. (LEX nr 78420)).

2. Szczególna uciążliwość
Na skutek zmiany stosunków służebność powinna stać się szczególnie uciążliwa dla właściciela nieruchomości obciążonej. Ma to miejsce w sytuacji niewspółmiernego do zwiększenia użyteczności nieruchomości władnącej (zob. art. 285 § 2 KC
art. 285 KC
§ 1. Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).
§ 2. Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.
) ograniczenia możliwości z korzystania z nieruchomości obciążonej zgodnie z jej gospodarczym przeznaczeniem.

3. Brak konieczności służebności do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej
Condicio sine qua non uwzględnienia roszczenia jest także brak konieczności służebności do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej, co wymaga wykazania, iż służebność nie ma znaczenia dla obiektywnego i trwałego zwiększenia użyteczności nieruchomości władnącej.

4. Legitymacja stron
Uprawnionym do żądania zniesienia służebności gruntowej jest właściciel oraz użytkownik wieczysty nieruchomości obciążonej (zob. uchwała SN z 22.10.1968 r., III CZP 98/68, opubl. w OSNC z 1969 r., nr 11, poz. 188). Legitymacja do podniesienia roszczenia zależy więc od ustalenia nabycia własności (albo użytkowania wieczystego) oraz skuteczności ustanowienia na jego gruncie przedmiotowej służebności.
Zobowiązanym w tym stosunku prawnym jest uprawniony z tytułu służebności, która miałaby zostać zniesiona, tzn. właściciel nieruchomości władnącej. Sprawdzić należy więc posiadanie przez niego jego tytułu własności gruntu oraz skutecznego ustanowienia służebności.

C. Zniesienie służebności gruntowej bez wynagrodzenia
1. Roszczenie z art. 295 KC
art. 295 KC
Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia.

Zniesienie służebności bez obowiązku wypłacenia właścicielowi nieruchomości władnącej odpowiedniego wynagrodzenia jest możliwe, gdy służebność ta utraciła już dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie (art. 295 KC
art. 295 KC
Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia.
). Chodzi w tym wypadku o taki stan rzeczy, kiedy dalsze istnienie służebności nie może już obiektywnie wpływać na zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej części, art. 285 § 2 KC
art. 285 KC
§ 1. Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).
§ 2. Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.
(Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 295 nb. 1).
Uprawnienie i zobowiązanie jest analogiczne jak w przypadku roszczenia z art. 294 KC
art. 294 KC
Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.
, zob. wyżej.

2. Zniesienie służebności bez wynagrodzenia wg innych przepisów
Zniesienie służebności bez wynagrodzenia może nastąpić także na podstawie art. 19 UScalWymianaGrunt
art. 19 UScalWymianaGrunt
Jeżeli służebności gruntowe obciążające grunty objęte scaleniem lub wymianą utraciły dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, znosi się je bez odszkodowania.
oraz art. 105 ust. 5 UGospNier
art. 105 UGospNier
1. Powierzchnię każdej nieruchomości objętej scaleniem i podziałem pomniejsza się o powierzchnię niezbędną do wydzielenia działek gruntu pod nowe drogi lub pod poszerzenie dróg istniejących. Pomniejszenie to następuje proporcjonalnie do powierzchni wszystkich nieruchomości objętych scaleniem i podziałem oraz do ogólnej powierzchni działek gruntu wydzielonych pod nowe drogi i pod poszerzenie dróg istniejących.
2. W zamian za nieruchomości objęte scaleniem i podziałem każdy z dotychczasowych właścicieli lub użytkowników wieczystych otrzymuje odpowiednio na własność lub w użytkowanie wieczyste, nieruchomości składające się z takiej liczby działek gruntu wydzielonych w wyniku scalenia i podziału, których łączna powierzchnia jest równa powierzchni dotychczasowej jego nieruchomości, pomniejszonej zgodnie z przepisem ust. 1. Jeżeli nie ma możliwości przydzielenia nieruchomości o powierzchni w pełni równoważnej, za różnicę powierzchni dokonuje się odpowiednich dopłat w gotówce.
2a. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do samoistnych posiadaczy nieruchomości.
3. (uchylony).
4. Działki gruntu wydzielone pod nowe drogi albo pod poszerzenie dróg istniejących, niebędących drogami powiatowymi, wojewódzkimi lub krajowymi, przechodzą z mocy prawa na własność gminy, a ustanowione na tych działkach prawo użytkowania wieczystego wygasa z dniem wejścia w życie uchwały rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości. Jeżeli działki gruntu zostały wydzielone pod drogi powiatowe, wojewódzkie lub krajowe albo pod poszerzenie tych dróg, stosuje się odpowiednio art. 98 ust. 1.
5. Służebności gruntowe ustanowione na nieruchomościach objętych scaleniem i podziałem podlegają zniesieniu, jeżeli stały się zbędne do korzystania z nowo wydzielonych nieruchomości.
. W tym wypadku chodzi jednak o publiczne prawo podmiotowe (roszczenie publicznoprawne), a nie roszczenia cywilnoprawne.

CategorySluzebnosci CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe
Na tej stronie nie ma komentarzy