====Prawo====

((1)) Definicja
Prawo jest pojęciem niejednoznacznym. Wyróżnia się dwa jego podstawowe znaczenia:
~- **prawo w ujęciu podmiotowym** (prawo podmiotowe)
Prawem w ujęciu podmotowym jest wynikająca ze stosunku prawnego sfera możności postępowania w określony sposób. (więcej: zob. hasło [[PrawoPodmiotowe prawo podmiotowe]]
~- **prawo w ujęciu przedmiotowym**
Prawem w ujęciu przedmiotowym jest system norm prawnych, które powstały w związku z istnieniem i funkcjonowaniem państwa i zostały ustanowione lub uznane przez właściwe organy władzy i przez te organy stosowane, w tym z użyciem przymusu. W tym znaczeniu prawo pokrywa się z pojęciem źródeł prawa. (więcej: zob. hasło [[ZrodlaPrawa źródła prawa]])

Dalsza część hasła dotyczy prawa w ujęciu przedmiotowym.

((1)) Gałęzie prawa
Prawo w ujęciu przedmiotowym jest bardzo szerokie i dotyczyć może wszystkich dziedzin. Z uwagi na specyfikę niektórych zagadnień doszło do specyficznych regulacji w zakresie poszczególnych dziedzin. Inne dziedziny zostały wyodrębnione z uwagi na przedmiot regulacji.
Zespół norm prawnych, wyodrębnionych ze względu na metodę regulacji danej dziedziny lub ze względu na przedmiot regulacji, które tworzą spójną całość nazywa się **gałęzią prawa**.
Wyróżnia się następujące gałęzie prawa:
((2)) Prawo konstytucyjne
Gałąź prawa wyodrębniona ze względu na przedmiot regulacji.
Prawo konstytucyjne jest zespołem norm prawnych określających ustrojowe zasady funkcjonowania państwa, treść i sposoby zagwarantowania praw człowieka i obywatela oraz zaspokajania potrzeb społecznych, sposób tworzenia prawa, hierarchię źródeł prawa a także kompetencje i wzajemne relacje pomiędzy organami władzy państwowej.
((2)) Prawo cywilne
Gałąź prawa wyodrębniona ze względu na metodę regulacji, którą jest zasada regulacji oparta na autonomii podmiotów i braku stosunku podporządkowania.
Prawo cywilne jest zespółem norm prawnych regulujących stosunki cywilnoprawne między podmiotami prawa prywatnego, a także sytuację prawną osób i rzeczy jako podmiotów i przedmiotów stosunków cywilnoprawnych oraz treść stosunków prawnych, na którą składają się uprawnienia i obowiązki podmiotów tych stosunków.
((2)) Prawo pracy
Gałąź prawa wyodrębniona ze względu na przedmiot regulacji (tj. stosunki między pracodawcą a pracownikiem) i szczególną metodę regulacji, którą jest zasada swobody umów w uwzględnieniem szczególnej ochrony pracownika.
Prawo pracy jest zespołem norm prawnych regulujących stosunki pracy konkretnego pracownika i pracodawcy jako stron stosunku pracy oraz regulacji dotyczących organizacji pracodawców i pracowników, układów i sporów zbiorowych, a także partycypacji pracowniczej i dialogu w zbiorowych stosunkach pracy.
((2)) Prawo administracyjne
Gałąź prawa wyodrębniona ze względu na przedmiot (stosunki jednostki z organem państwa) oraz szczególną metodę regulacji tych stosunków (stosunek podporządkowania).
Prawo administracyjne jest zespołem norm prawnych regulujących sytuację prawną podmiotów prawnie niepodporządkowanych organom administracji publicznej poprzez ustanawianie w nich obowiązków i uprawnień, których realizacja podlega kontroli organów państwa.
((2)) Prawo karne
Gałąź prawa wyodrębniona ze względu na przedmiot i specyfikę regulacji.
Prawo karne jest to zespół norm prawnych określającychregulujących kwestie odpowiedzialności karnej człowieka za czyny zabronione pod groźbą kary kryminalnej.
((2)) Prawo finansowe
 - jest zbiorem norm dotyczących finansów publicznych i zajmujących się nimi instytucji. Dotyczy ono budżetów, podatków i opłat, działalności banków, zakładów ubezpieczeń i innych instytucji finansowych.
((2)) Prawo gospodarcze
 - stanowi swego rodzaju ujęcie w odrębną całość zagadnień z dziedziny prawa cywilnego, administracyjnego i finansowego. Przedmiotem jego regulacji są przedsiębiorcy, ich działalność oraz środki służące realizacji tej działalności, jak umowy, weksle, czeki, akcje, obligacje, itp.
((2)) Prawo procesowe
 - ( cywilne, karne ) - stanowi zespół norm regulujących postępowanie przed sądami w sprawach cywilnych i karnych. Odmiennym systemem regulującym tok postępowania przed organami administracji publicznej są normy zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego. Z prawem procesowym łączy się zbiór przepisów dotyczących organów ochrony prawnej, sądownictwa, prokuratury, adwokatów, radców prawnych, notariuszy oraz organów wykonawczych sądownictwa i organów ścigania.



((1)) Literatura
"Prawo", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo (ost.spr. 11.11.2008)
"Prawo konstytucyjne", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_konstytucyjne
"Prawo cywilne", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_cywilne
"Prawo pracy", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_pracy
"Prawo administracyjne", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_administracyjne
"Prawo karne", http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_karne
"Podział prawa na gałęzie i dziedziny. Gałęzie prawa w Rzeczpospolitej Polskiej . DZIEDZINY PRAWA", http://www.sciaga.pl/tekst/31782-32-podzial_prawa_na_galezie_i_dziedziny_galezie_prawa_w_rzeczpospolitej

----
CategoryTeoriaPrawa CategoryLeksykonP