Wiki source for ObronaKonieczna343KC
====Obrona konieczna, art. 343 § 1 KC====
((1)) Pojęcie obrony koniecznej wg {{pu przepis="art. 343 § 1 KC"}}
Obrona konieczna jest jednym z dwóch (obok [[DozwolonaSamopomoc343KC dozwolonej samopomocy]]) form środków **ochrony własnej** posiadacza (zob. także OchronaPosiadania). Obrona konieczna służy **odparciu** samowolnego naruszenia posiadania. Inny jest więc cel tej instytucji niż [[DozwolonaSamopomoc343KC dozwolonej samopomocy]], która polega na **przywróceniu** utraconego posiadania.
W przeciwieństwie do środków obrony sądowej obrona konieczna stwarza - wyjątkowo - możliwość przywrócenia stanu poprzedniego własnym działaniem. Jest więc odstępstwem od zasady, iż nie można wyręczać aparatu państwowego i samemu "wymierzać sprawiedliwości" (por. IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe, 2009, nb. 514)
((1)) Przesłanki obrony koniecznej
Warunkami uruchomienia obrony koniecznej są:
1) samowolne naruszenie posiadania,
1) użycie koniecznych czyli adekwatnych (= proporcjonalnych do wagi dóbr chronionych i dotkniętych obroną konieczną) środków w celu odparcia zamachu i
1) zastosowanie tych środków w momencie trwania zamachu.
((2)) Samowolne naruszenie posiadania
Ponieważ ta przesłanka jest wspólna dla środków ochrony z {{pu przepis="art. 343 KC"}} i {{pu przepis="art. 344 KC"}}, została omówiona w odrębnym dokumencie, zob. SamowolneNaruszeniePosiadania
((2)) Użycie adekwatnych środków obrony
Obrona jest konieczna, gdy zastosowane środki gwarantują przywrócenie stanu sprzed posiadania przy jednoczesnej jak najmniejszej ingerencji w chronione dobra osoby, przeciw której obrona konieczna się kieruje. Nie wyklucza się jednak nawet użycia przemocy. Posiadacz może w razie potrzeby zastosować niezbędną przemoc, nawet jeżeli dobro chronione przez posiadacza przedstawia mniejszą wartość w porównaniu z dobrem zagrożonym zniszczeniem lub uszkodzeniem w obronie koniecznej (SN w wyroku SN z dnia 27.5.1985 r., I CR 152/85 (OSNC 1986 r. Nr 7-8, poz. 119).
Oceniając tą przesłankę warto posłużyć się poglądami społeczności, panującymi w danym miejscu i czasie.
((2)) Obrona w czasie trwania samowolnego naruszenia
Ta przesłanka oznacza, iż musi zachodzić jedność miejsca i czasu zamachu oraz użytych środków ochrony.
((1)) Skutki zastosowania obrony koniecznej
Zastosowanie obrony koniecznej wyłącza bezprawność działania, np. w przypadku zgłoszenia roszczenia z {{pu przepis="art. 415 KC"}} (okoliczność wyłączająca bezprawność działania).
((1)) Obrona konieczna w prawie rzeczowym i deliktowym
Wyjaśnienia wymaga jeszcze relacja między {{pu przepis="art. 343 KC"}} i {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
((1)) Schemat Taris(R)
Zob. [[kt-texte.de/taris/?root=1734 Taris(R)]]
((1)) Prawo niemieckie
Zob. Besitzwehr wg § 859 Abs. 1 BGB.
----
CategoryPosiadanie
((1)) Pojęcie obrony koniecznej wg {{pu przepis="art. 343 § 1 KC"}}
Obrona konieczna jest jednym z dwóch (obok [[DozwolonaSamopomoc343KC dozwolonej samopomocy]]) form środków **ochrony własnej** posiadacza (zob. także OchronaPosiadania). Obrona konieczna służy **odparciu** samowolnego naruszenia posiadania. Inny jest więc cel tej instytucji niż [[DozwolonaSamopomoc343KC dozwolonej samopomocy]], która polega na **przywróceniu** utraconego posiadania.
W przeciwieństwie do środków obrony sądowej obrona konieczna stwarza - wyjątkowo - możliwość przywrócenia stanu poprzedniego własnym działaniem. Jest więc odstępstwem od zasady, iż nie można wyręczać aparatu państwowego i samemu "wymierzać sprawiedliwości" (por. IgnatowiczStefaniukPrawoRzeczowe, 2009, nb. 514)
((1)) Przesłanki obrony koniecznej
Warunkami uruchomienia obrony koniecznej są:
1) samowolne naruszenie posiadania,
1) użycie koniecznych czyli adekwatnych (= proporcjonalnych do wagi dóbr chronionych i dotkniętych obroną konieczną) środków w celu odparcia zamachu i
1) zastosowanie tych środków w momencie trwania zamachu.
((2)) Samowolne naruszenie posiadania
Ponieważ ta przesłanka jest wspólna dla środków ochrony z {{pu przepis="art. 343 KC"}} i {{pu przepis="art. 344 KC"}}, została omówiona w odrębnym dokumencie, zob. SamowolneNaruszeniePosiadania
((2)) Użycie adekwatnych środków obrony
Obrona jest konieczna, gdy zastosowane środki gwarantują przywrócenie stanu sprzed posiadania przy jednoczesnej jak najmniejszej ingerencji w chronione dobra osoby, przeciw której obrona konieczna się kieruje. Nie wyklucza się jednak nawet użycia przemocy. Posiadacz może w razie potrzeby zastosować niezbędną przemoc, nawet jeżeli dobro chronione przez posiadacza przedstawia mniejszą wartość w porównaniu z dobrem zagrożonym zniszczeniem lub uszkodzeniem w obronie koniecznej (SN w wyroku SN z dnia 27.5.1985 r., I CR 152/85 (OSNC 1986 r. Nr 7-8, poz. 119).
Oceniając tą przesłankę warto posłużyć się poglądami społeczności, panującymi w danym miejscu i czasie.
((2)) Obrona w czasie trwania samowolnego naruszenia
Ta przesłanka oznacza, iż musi zachodzić jedność miejsca i czasu zamachu oraz użytych środków ochrony.
((1)) Skutki zastosowania obrony koniecznej
Zastosowanie obrony koniecznej wyłącza bezprawność działania, np. w przypadku zgłoszenia roszczenia z {{pu przepis="art. 415 KC"}} (okoliczność wyłączająca bezprawność działania).
((1)) Obrona konieczna w prawie rzeczowym i deliktowym
Wyjaśnienia wymaga jeszcze relacja między {{pu przepis="art. 343 KC"}} i {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
((1)) Schemat Taris(R)
Zob. [[kt-texte.de/taris/?root=1734 Taris(R)]]
((1)) Prawo niemieckie
Zob. Besitzwehr wg § 859 Abs. 1 BGB.
----
CategoryPosiadanie
