====Kazus nr 5 z zakresu hipoteki==== ((1)) Stan faktyczny W dniu 12.4.2005 r. C zawarł z Bankiem (B) pisemną umowę, w której B udzielił C kredytu otwartego do wysokości 150.000 zł na remont budynków, zaś C wyraził zgodę na obciążenie nieruchomości hipoteką do tej wysokości. W umowie o ustanowieniu hipoteki C na żądanie B zobowiązał się do tego, iż nie zbędzie nieruchomości ani jej nie obciąży prawami innych osób. Wniosek o wpis hipoteki został złożony przez Bank 13.4.2005 r. W maju 2005 r. C dokonał podziału nieruchomości na kilka działek budowlanych, z których jedną sprzedał M na podstawie umowy zawartej dnia 15.7.2005 r., który tego samego dnia złożył wniosek o wpis własności do księgi wieczystej założonej dla nowo utworzonej nieruchomości. Do księgi M został wpisany dnia 10.8.2005 r. Dnia 15.9.2005 r. do tej księgi wpisano hipotekę zabezpieczającą wierzytelność B. M zbudował na działce dom jednorodzinny. Obecnie Bank domaga się zaspokojenia z działek powstałych po podziale nieruchomości, albowiem C nie spłacił kredytu. M uważa natomiast, że nabył działkę wolną od obciążeń. //1. Czy Bank może domagać się sprzedaży działki należącej do M? 2. Jak kształtowałoby się roszczenie B, gdyby hipoteka została wpisana już pod koniec kwietnia 2005 r.?// ((1)) Odpowiedź na pytanie 1 Bank mógłby domagać się sprzedaży działki należącej do M na podstawie art. 65 ust. 1 KWU, gdyby obciążała ją nadal hipoteka należąca do B. B mógłby się powołać na fakt, iż hipoteka obciąża nieruchomość M jako hipoteka łączna na skutek podziału nieruchomości obciążonej hipoteką ({{pu przepis="art. 76 ust. 1 UKsWieczHip"}}). ((2)) Ustanowienie hipoteki między B i C Oznacza to, że najpierw musiałaby zostać skuteczne ustanowiona hipoteka na całej nieruchomości należącej do C. Hipoteka umowna powstaje z chwilą wpisu do księgi wieczystej, jeżeli istnieje wierzytelność, którą zabezpiecza oraz gdy pomiędzy uprawnionym właścicielem i wierzycielem hipotecznym została zawarta skuteczna umowa. Wierzytelność wynika w tym wypadku z umowy kredytowej. Pomiędzy uprawnionym w chwili zawierania umowy właścicielem (C) a wierzycielem hipotecznym została zawarta skuteczna umowa hipoteczna. Wprawdzie zawarto tam zastrzeżenie, iż C nie dokona zbycia nieruchomości, ale w świetle {{pu przepis="art. 72 UKsWieczHip"}} takie zastrzeżenie jest nieważne. Należy więc ocenić, czy bez takiego zastrzeżenia strony nie zawarłyby umowy kredytowej i czy częściowa nieważność umowy powoduje tym samym jej całkowitą nieważność ({{pu przepis="art. 58 § 3 KC"}}). Wychodząc z założenia, że strony zawarłyby tą umowę także bez tego zastrzeżenia, należy uznać, że umowa jest tylko częściowo nieważna. Przed podziałem nieruchomości jednakże hipoteka nie została wpisana do księgi wieczystej. Jako że z {{pu przepis="art. 67 UKsWieczHip"}} wynika, iż wpis ma charakter konstytutywny, hipoteka nie powstała przed podziałem nieruchomości. {{pu przepis="Art. 76 UKsWieczHip"}} nie ma zastosowania, gdyż nie było hipoteki na podzielonej nieruchomości w momencie dokonywania jej podziału. ((2)) Obciążenie nieruchomości należącej do M W dniu 15.7.2005 r. hipoteka nie była jeszcze ujawniona w księdze wieczystej. Tego dnia, zgodnie z {{pu przepis="art. 155 § 1 KC"}}, nastąpiło przejście własności na rzecz M. W chwili nabycia nieruchomości nie była więc ona obciążona hipoteką. ((2)) Wynik B nie może domagać się egzekucji z nieruchomości M. ((1)) Odpowiedź na pytanie 2 W tej sytuacji M nabyłby działkę obciążoną. Podział nieruchomości nie doprowadziłby do wygaśnięcia hipoteki, {{pu przepis="art. 76 UKsWieczHip"}}. B mógłby domagać się zaspokojenia z nieruchomości M. ---- CategoryKazusyHipoteka