Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Rozwiązanie kazusu nr 8


A. Roszczenie A wobec MZK z art. 435 § 1

1. Podstawa odpowiedzialności
Każde roszczenie odszkodowawcze wymaga wystąpienia szkody, zdarzenia powodującego tą szkodę oraz związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy szkodą a zdarzeniem.

a. szkoda
Szkoda A jest szkodą na mieniu i obejmuje wartość zniszczonego auta, czyli 12.000 zł (strata, art. 361 § 2 KC
art. 361 KC
§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
).

b. zdarzenie wywołujące szkodę
Zdarzeniem powodującym szkodę było zderzenie się tramwaju z autem stojącym na torach.
Zderzeniem jest zetknięcie się pojazdów, gdy pozostają wobec siebie w ruchu w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym (SN w wyroku z dnia 5.2.2002 r., V CKN 644/00, OSNC z 2002 r., nr 12, poz. 156).
Tramwaj był w ruchu.
Samochód był również w ruchu, gdyż ruch pojazdu należy pojmować szeroko, tzn. od chwili uruchomienia motoru do momentu, kiedy jazda wskutek osiągnięcia miejsca przeznaczenia lub planowanej przerwy, została zakończona. Przestój spowodowany awarią nie przeszkadza więc w stwierdzeniu, iż pojazd był w ruchu.
W przypadku zderzenia się pojazdów uchylona zostaje odpowiedzialność posiadaczy pojazdów wg art. 436 § 1 oraz odpowiedzialność przedsiębiorstw określonych w art. 435 KC
art. 435 KC
§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.
(Radwański/Olejniczak, nb. 568). Należy więc zbadać roszczenia wg art. 415 i nast.

2. Wynik
Brak jest roszczenia A z art. 435 § 1 KC
art. 435 KC
§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.
.

B. Roszczenie A wobec MZK z art. 415 KC
art. 415 KC
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

W tym wypadku w grę wchodzi więc odpowiedzialność MZK na zasadzie art. 415 KC
art. 415 KC
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
. Jeżeli są spełnione jej przesłanki, czyli jeżeli dokonano bezprawnego i zawinionego czynu. Jednakże trudno jest mówić o winie MZK, skoro jest to osoba prawna (art. 33 KC
art. 33 KC
Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
w zw. z art. 12 zd. 1 KSH
art. 12 KSH
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji albo spółka akcyjna w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.
). W takich wypadkach może mieć zastosowanie co najwyżej art. 416 KC
art. 416 KC
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.
.

C. Roszczenie A wobec MZK z art. 416 KC
art. 416 KC
Osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.

Zgodnie z art. 416 osoba prawna prawna odpowiada za bezprawne i zawinione działania swoich organów. Odpowiedzialność nie może jednak w tym wypadku wynikać z powołanego przepisu, gdyż motorniczy nie jest organem MZK.

D. Roszczenie A wobec MZK z art. 429 KC
art. 429 KC
Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Następna podstawa odpowiedzialności (ogólna zasada), jaką tu należy rozważyć, to art. 429 KC
art. 429 KC
Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.
. Przepis ten konstruuje odpowiedzialność za samodzielnego wykonawcę. Samodzielnym wykonawcą jest osoba, której powierzono wykonanie czynności do samodzielnego działania, a więc osoba która nie podlega kierownictwu powierzającego i która nie ma obowiązku stosować się do zaleceń powierzającego mu czynność do wykonania. Niewątpliwie motorniczy nie jest samodzielnym wykonawcą, albowiem podlega wskazówkom przełożonych i ma obowiązek dostoswać się do ich poleceń. Wobec tego odpada także odpowiedzialność MZK z art. 429 KC
art. 429 KC
Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.


E. Roszczenie A wobec MZK z art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.

W grę wchodzi więc odpowiedzialność za podwładnego na podstawie art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
. Odpowiedzalność na podstawie tego przepisu jest odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 519).

1. Podstawa odpowiedzialności
Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej są następujące:

a. szkoda
Szkoda na mieniu w postaci znieszczenia auta istnieje.

b. zdarzenie wyrządzające szkodę
Wg art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
zwierzchnik ponosi odpowiedzialność za podwładnego, jeżeli spełnione są następujące przesłanki:
- wyrządzenie szkody przez podwładnego,
- przy wykonywaniu powierzonej podwładnemu czynności i
- z winy podwładnego i
- bezprawność wyrządzenia szkody.

(1) podwładny
Podwładnym jest kto pozostaje w stosunku podporządkowania wobec zwierzchnika. Stosunek podporządkowania przejawia się w podleganiu kierownictwu zwierzchnika oraz obowiązku stosowania się do wskazówek zwierzchnika. Źródłem podporządkowania się może być umowa albo stosunek faktyczny, przy czym w tym pierwszym przypadku jest to zazwyczaj umowa o pracę. Motorniczy jest pracownikiem MZK. Zwierzchnikiem zaś jest przedsiębiorstwo jako takie (a nie np. organ czy bezpośrednio przełożony (majster), RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 518). Motorniczy jest więc podwładnym.

(2) bezprawny i zawiniony czyn podwładnego
Zachowanie podwładnego polegało w tym wypadku na zbyt późnym rozpoczęciu hamowania tramwajem.
Zachowanie takie nie było usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami, wobec czego było też sprzeczne z porządkiem prawnym (w szczególności z przepisami prawa o ruchu drogowym). Bezprawność należy więc potwierdzić.
Prowadząc tramwaj z nadmierną szybkością motorniczy działał w sposób zawiniony, gdyż rażąco naruszył reguły staranności wynikające z art. 355 KC
art. 355 KC
§ 1. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność).
§ 2. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.
. Brak jest jednocześnie okoliczności powodujących wyłączenie jego winy (niepoczytalność, art. 425 KC
art. 425 KC
§ 1. Osoba, która z jakichkolwiek powodów znajduje się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, nie jest odpowiedzialna za szkodę w tym stanie wyrządzoną.
§ 2. Jednakże kto uległ zakłóceniu czynności psychicznych wskutek użycia napojów odurzających albo innych podobnych środków, ten obowiązany jest do naprawienia szkody, chyba że stan zakłócenia został wywołany bez jego winy.
albo wiek, art. 426 KC
art. 426 KC
Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
).

(3) przy wykonywaniu powierzonej czynności
Ta przesłanka zachodzi, gdy zachowanie powodujące wyrządzenie szkody pozostaje w funkcjonalnym związku z wykonywaniem powierzonej podwładnemu czynności (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 520 i 515). Spowodowanie wypadku podczas prowadzenia tramwaju, jest wyrządzeniem szkody przy wykonywaniu powierzonej motorniczemu czynności.

(4) wynik tymczasowy
MZK odpowiada więc za motorniczego wobec A na podstawie art. 430 KC
art. 430 KC
Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
.

c. związek przyczynowo-skutkowy
Wyrządzona A szkoda jest normalnym następstwem zbyt późnego hamowania tramwajem (art. 361 § 1 KC
art. 361 KC
§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
).

2. Zakres odpowiedzialności
Zakres odszkodowania należnego A wyznacza nam przede wszystkim art. 362 KC
art. 362 KC
Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.
, wg którego decyduje przede wszystkim stopień przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody. Wg stanu faktycznego przyczynienie się A wyniosło 50%, wobec czego należne mu odszkodowanie wynosi 6.000 zł.

3. Wynik
A ma wobec MZK roszczenie o 6.000 zł.
Na tej stronie nie ma komentarzy