Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Komentarz do art. 477 KC

zwłoka dłużnika - relacja roszczenia odszkodowawczego do roszczenia o wykonanie zobowiązania
in progress

art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

A. UWAGI OGÓLNE DO PRZEPISU
Przepis reguluje niektóre skutki zwłoki dłużnika, a mianowicie wyjaśnia relację pomiędzy roszczeniem o wykonanie zobowiązania a roszczeniem odszkodowawczym.

B. ROSZCZENIA WYNIKAJĄCE ZE ZWŁOKI DŁUŻNIKA

1. Roszczenie o naprawienie szkody
Podstawowym skutkiem jest powstanie roszczenie o naprawienie szkody wynikłej ze zwłoki.
Przede wszystkim zwłoka stanowi formę nienależytego wykonania zobowiązania. To skutkuje odpowiedzialnością odszkodowawczą dłużnika pozostającego w zwłoce. Podstawą roszczenia o naprawienie szkody wynikłej ze zwłoki pozostaje art. 477 § 1 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
w zw. z art. 476 KC
art. 476 KC
Dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
w zw. z art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
. O przesłankach odpowiedzialności z tego przepisu zob. więcej w dokumencie: RoszczenieOdszkodowawczeArt471KC.
Zakres roszczenia odszkodowawczego z art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
w zw. art. 477 § 1 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
i art. 476 KC
art. 476 KC
Dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
ustala się wg reguł ogólnych dotyczących roszczeń odszkodowawczych - zob. ZakresOdpowiedzialnosciOdszkodowawczej.

2. Roszczenie o wykonanie zobowiązania
Jest to roszczenie o pierwotne świadczenie wynikające ze zobowiązania. Może być więc to zarówno roszczenie o wykonanie umowy jak i roszczenie o wykonanie zobowiązania nie wynikającego z czynności prawnej.

3. Wzajemny stosunek roszczeń
Wg art. 477 § 1 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
roszczenie odszkodowawcze może być podniesione obok roszczenia o wykonanie zobowiązania, o ile wierzyciel nie uznał. że spóźnione świadczenie jest dla niego całkowicie albo w stopniu przeważającym pozbawione znaczenia.

C. Roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania
Tutaj nie chodzi już o szkodę wynikłą ze zwłoki dłużnika lecz z niewykonania zobowiązania.

Podstawą roszczenia jest art. 477 § 2 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
w zw. z art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
. Roszczenie to wchodzi na miejsce roszczenia o wykonanie zobowiązania i tym samym zastępuje je. Nie ma więc opcji kombinacji, tak jak to jest w przypadku § 1.

Warunkiem zastąpienia roszczenia o wykonanie zobowiązania roszczeniem odszkodowawczym jest oświadczenie wierzyciela o nieprzyjęciu świadczenia pierwotnego. Oświadczenie to powinno być złożone dłużnikowi w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jego treścią (zob. art. 61 KC
art. 61 KC
§ 1. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.
§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.
). Oświadczenie może być złożone w każdym czasie po popadnięciu przez dłużnika w zwłokę, a więc także zanim dłużnik zaproponował wierzycielowi spełnienie świadczenia pierwotnego po terminie jego wymagalności. Warunkiem dopuszczalności złożenia takiego oświadczenia jest to, aby świadczenie pierwotne nie miało - na skutek zwłoki - znaczenia dla wierzyciela. Wystarczające jest, aby świadczenie utraciło znaczenie w przeważającym stopniu. Ma to miejsce wówczas, gdy obiektywnie i subiektywnie świadczenie po terminie jego spełnienia nie odpowiada uzasadnionym interesom wierzyciela, także majątkowym (por. Wiśniewski w: BieniekKomentarzKC, 2006, art. 477 uw. 6).
Oświadczenie ma charakter uprawnienia prawokształtującego. Nie podlega więc przedawnieniu (por. art. 117 § 1 KC
art. 117 KC
§ 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu.
§ 2. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.
§ 3. (uchylony).
). Brak jest również przepisów o wygaśnięciu tego uprawnienia. W grę wchodzić może natomiast zarzut nadużycia prawa (art. 5 KC
art. 5 KC
Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
), jeżeli wierzyciel składa oświadczenie o o nieprzyjęciu świadczenia pierwotnego już po upływie czasu, w jakim dłużnik mógł się normalnie spodziewać decyzji o żądaniu odszkodowania w miejsce wykonania zobowiązania.

Natomiast samo roszczenie z art. 471 KC
art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
w zw. z art. 477 § 2 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
przedawnia się na zasadach ogólnych (art. 118 KC
art. 118 KC
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.
), lecz termin przedawnienia tego roszczenia rozpoczyna bieg z dniem wymagalności roszczenia o świadczenie pierwotnie uzgodnione (SN w wyroku z 19.9.2000 (IV CKN 92/00 - OSN z 2001 r. nr 3, poz. 36).

W razie częściowego spełnienia świadczenia w terminie, uprawnienie z art. 477 § 2 KC
art. 477 KC
§ 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
zachowuje ważność wobec części, z którą dłużnik pozostaje w zwłoce. Jeżeli więc reszta świadczenia nie ma dla wierzyciela znaczenia, to w tym zakresie może żądać naprawienia szkody zamiast wykonania reszty zobowiązania. Nie ma natomiast podstaw do odstąpienia od całego zobowiązania (inaczej tylko w przypadku zobowiązań wynikających z umów wzajemnych - art. 491 § 2 KC
art. 491 KC
§ 1. Jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jeżeli świadczenia obu stron są podzielne, a jedna ze stron dopuszcza się zwłoki tylko co do części świadczenia, uprawnienie do odstąpienia od umowy przysługujące drugiej stronie ogranicza się, według jej wyboru, albo do tej części, albo do całej reszty nie spełnionego świadczenia. Strona ta może także odstąpić od umowy w całości, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią przez nią cel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce.
).
- wymaga przemyślenia!

CategoryKomentarzKC CategoryZobowiazaniaCzescOgolna
Na tej stronie nie ma komentarzy